ΑΝΤΙΚΑΠΝΙΣΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ 2011-2012

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΧΟΛΙΚΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ

Σχολική χρονιά 2011-2012

1^ο Δημοτικό Σχολείο Γουμένισσας

Εκπαιδευτικοί:       Δαμιανή Παρτασίδου-Βαβάμη ΠΕ11

                                    Μαρία Χαριτοπούλου                  ΠΕ06

Τάξεις που συμμετείχαν: Ε΄1, Ε΄2, ΣΤ΄

Τίτλος προγράμματος: «Τσιγάρο το τσιγάρο ……. σβήνει η ζωή».

Αφορμή επιλογής θέματος: Οι ανησυχητικές διαστάσεις που έχει πάρει η χρήση εξαρτησιογόνων ουσιών στην προεφηβεία.

Σκοπός του προγράμματος: Ευαισθητοποίηση των παιδιών σε θέματα χρήσης των νόμιμων εξαρτησιογόνων ουσιών κ η ενίσχυση της προσωπικότητας και των κοινωνικών δεξιοτήτων τους, ώστε να είναι σε θέση να αντιμετωπίσουν δύσκολες καταστάσεις, χωρίς να καταφεύγουν σε συμπεριφορές βλαπτικές για τη σωματική και ψυχική τους υγεία.

Στόχοι:

·        Ενημέρωση των παιδιών για τις νόμιμες εξαρτησιογόνες ουσίες, ώστε να κατανοήσουν την έννοια της εξάρτησης από αυτές, καθώς και πληροφόρηση για τις βλάβες που προκαλούν στον οργανισμό, τις επιπτώσεις στην ανθρώπινη συμπεριφορά και τις αιτίες έναρξης της χρήσης των ουσιών αυτών.

·        Ανάπτυξη κοινωνικών δεξιοτήτων, ικανοτήτων επικοινωνίας, τρόπων επίλυσης συγκρούσεων και αντίστασης στην πίεση της παρέας.

Μεθοδολογία υλοποίησης:

·        Καταιγισμός ιδεών

·        Συμβόλαιο συνεργασίας

·        Βιωματικά – επικοινωνιακά παιχνίδια

·        Συζητήσεις

·        Προβολές

·        Έρευνα

·        Ερωτηματολόγιο

·        Παίξιμο ρόλων

·        Ενημέρωση από ειδικό επιστήμονα

·        Κατασκευές

Ετοιμασίες πριν το ταξίδι

Αφού μελετήσαμε το υλικό που είχαμε για το κάπνισμα, αποφασίσαμε να χρησιμοποιήσουμε το εγχειρίδιο «Αγγίζοντας τον κύκλο» που εξέδωσε το Κέντρο Πρόληψης του Ν. Αχαΐας «Πρόταση». Κι αυτό γιατί είναι ένα πρόγραμμα που δημιουργήθηκε από επιστήμονες, στελέχη πρόληψης, εθελοντές και εκπαιδευτικούς οι οποίοι με κίνητρο την αγάπη τους για τα παιδιά, μετέτρεψαν τις ανησυχίες τους γι αυτά, μέσα από την εμπειρία και την πρακτική, σε ένα πρόγραμμα αγωγής υγείας με σημαντικούς στόχους για την ισορροπημένη ανάπτυξη των παιδιών.

Έχοντας βιώσει και οι ίδιες την προτεινόμενη μεθοδολογία σε σεμινάρια, θελήσαμε μέσα από το καίριο πρόβλημα των εξαρτησιογόνων ουσιών, να βοηθήσουμε τα παιδιά να «αγγίξουν τον κύκλο» της ομάδας. Προσπαθήσαμε να ενισχύσουμε τις διαπροσωπικές τους σχέσεις ώστε να αναπτύξουν τις κοινωνικές τους δεξιότητες και να διαμορφώσουν θετικές στάσεις και συμπεριφορές.

Επιβίβαση

Με οδηγό (GPS) το εγχειρίδιο «Αγγίζοντας τον κύκλο», κινητήρια δύναμη τη αγάπη και το ενδιαφέρον για την υγεία και το μέλλον των παιδιών, με εφόδια τις λιγοστές αλλά σημαντικές εμπειρίες μας από σεμινάρια, προγράμματα αγωγής υγείας από άλλες χρονιές, «ηθικούς χορηγούς» τον υπεύθυνο αγωγής υγείας, το Κέντρο Πρόληψης «Νηρέας» Κιλκίς, τον διευθυντή και τους συναδέλφους του σχολείου και πλήρωμα τα τμήματα Ε΄1, Ε΄2, ΣΤ΄, δηλαδή 3 ομάδες των 13, 14 και 18 παιδιών ξεκινήσαμε το ΤΑΞΙΔΙ….

Το ταξίδι

·        Ενημέρωση των ομάδων για το πρόγραμμα «Τσιγάρο το τσιγάρο ……. σβήνει η ζωή».

·        Καταιγισμός ιδεών.

·        Συμπλήρωση ερωτηματολογίου «Οι γνώσεις μου πριν και μετά».

·        Παιχνίδια γνωριμίας.

·        Δημιουργία του «Συμβολαίου της ομάδας».

·        Βιωματικά παιχνίδια από τη 2^η ενότητα «Ο εαυτός μου και οι άλλοι».

·        Συμπλήρωση ερωτηματολογίου «Για τον εαυτό μου θα μπορούσα να πω…».

·        Παρακολούθηση του ντοκιμαντέρ «Ένα τσιγάρο δρόμος».

·        Συζήτηση για την εξάρτηση-εθισμό και τις νόμιμες εξαρτησιογόνες ουσίες.

·        Διεξαγωγή έρευνας για το κάπνισμα από τα παιδιά χρησιμοποιώντας το ερωτηματολόγιο της 3^ης ενότητας.

·        Πείραμα με τσιγάρο από την 3^η ενότητα.

·        Εργασία στην τάξη, στο μάθημα των αγγλικών, για τις βλάβες που προκαλεί το κάπνισμα.

·        Συζήτηση για τα αίτια που οδηγούν στη χρήση εξαρτησιογόνων ουσιών.

·        Βιωματικά παιχνίδια από την ενότητα «Η παρέα μας».

·        Δραστηριότητες «Ο Ιάκωβος και ο φίλος του» και «Ο Ιάκωβος στο πάρτυ». Αφήγηση – Συζήτηση – Δραματοποίηση.

·        Παιχνίδι ρόλων με θέμα την «επίλυση σύγκρουσης».

·        Επιρροή διαφήμισης – Κατασκευή αφίσας στα ελληνικά και στα αγγλικά.

·        Ενημέρωση στο σχολείο από επιστήμονα-στέλεχος του Κέντρου Πρόληψης «Νηρέας» Κιλκίς.

·        Στατιστική επεξεργασία των αποτελεσμάτων της έρευνας για το κάπνισμα από τα παιδιά της ΣΤ΄ ομάδας με τη βοήθεια του δασκάλου τους και δημιουργία ραβδογραμμάτων και πινάκων.

·        Έγινε δημοσίευση των αποτελεσμάτων στην εφημερίδα του σχολείου.

·        Κατασκευή γιγάντιου τσιγάρου από χαρτί όπου τα παιδιά έγραψαν το σύνθημα «Το τσιγάρο δε βλάπτει… ΣΚΟΤΩΝΕΙ» και κόλλησαν εικόνες σχετικές με βλάβες που προκαλεί το κάπνισμα.

·        Δημιουργία τραγουδιού από τα παιδιά της ΣΤ΄, με μηνύματα για το κάπνισμα προς όλες τις κατευθύνσεις και χορογράφησή του.

·        Δραματοποίηση αγώνα ποδοσφαίρου μεταξύ των δύο ομάδων της Ε΄ τάξης  - «Μη καπνιστές» εναντίον «Καπνιστών». Η εξέλιξη του αγώνα έδωσε τα δικά της μηνύματα.

·        Παρουσίαση του προγράμματος και των 3 τελευταίων δραστηριοτήτων στην αυλή του σχολείου στο πλαίσιο των αθλητικών επιδείξεων.

Επίσης τα παιδιά έφτιαξαν αφίσα με αντικαπνιστικά συνθήματα και την ανάρτησαν έξω από το σχολείο με αφορμή την παγκόσμια ημέρα κατά του καπνίσματος.

Με την ολοκλήρωση του προγράμματος τα παιδιά συμπλήρωσαν τα ερωτηματολόγια «Οι γνώσεις μου πριν …  και μετά» και «Ας δούμε τι κερδίσαμε». Μέσα από τα ερωτηματολόγια αυτά και από συζητήσεις, παιδιά και συντονίστριες αξιολόγησαν το πρόγραμμα.

Η … Ιθάκη

Από την τελική αξιολόγηση των παιδιών φάνηκε ότι φτάσαμε στον προορισμό μας και αυτό μας χαροποίησε ιδιαίτερα.

Πιστεύουμε ότι τα παιδιά ευαισθητοποιήθηκαν σε ικανοποιητικό βαθμό και κατανόησαν ότι το κάπνισμα επιφέρει ανεπανόρθωτες βλάβες στον ανθρώπινο οργανισμό. Η ευαισθητοποίηση αυτή πιστεύουμε ότι θα οδηγήσει τη διαμόρφωση ανάλογων στάσεων και συμπεριφορών στην καθημερινότητά τους. Αυτό ήδη έχει φανεί από τις απαντήσεις των παιδιών στο ερωτηματολόγιο «Οι γνώσεις μου πριν …  και μετά» το οποίο είχαν συμπληρώσει στην αρχή και στο τέλος του προγράμματος. Οι απαντήσεις των παιδιών στην αρχή του προγράμματος ήταν ελλιπείς, αβέβαιες και πολλές φορές λανθασμένες, ενώ στο τέλος με μεγάλη μας χαρά διαπιστώσαμε ότι τα παιδιά απαντούσαν με σιγουριά και κυρίως με επιχειρήματα.

Στην τελική φάση τα παιδιά αξιολόγησαν το πρόγραμμα συμπληρώνοντας το ερωτηματολόγιο «Τι κερδίσαμε», μέσα στο οποίο φάνηκε ότι κατανόησαν το δικαίωμα να ανήκουν στην παρέα με το να είναι ο εαυτός τους υπερασπίζοντας τις απόψεις και τις επιθυμίες τους, έμαθαν ότι «μαγκιά» τελικά είναι να μπορείς να λες «όχι» σε κάτι που θα προκαλέσει κακό στην υγεία σου, σωματική και ψυχική, και ανακάλυψαν θετικούς τρόπους αντιμετώπισης μιας σύγκρουσης.

Από τη μεριά μας πιστεύουμε ότι εάν ήμασταν πιο έμπειροι «καπετάνιοι», θα είχαμε πετύχει περισσότερα, αλλά και πάλι το ταξίδι για την «Ιθάκη», για την απόκτηση της εμπειρίας, αποδείχτηκε πολύ εποικοδομητικό, διδακτικό και συνάμα διασκεδαστικό για μικρούς και μεγάλους. Οφείλουμε ένα μεγάλο ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ στα παιδιά γι’ αυτό το υπέροχο ταξίδι!